Иқтисодий судлар — иқтисодиётимиз чораҳаси

Бугунги кунда бозор муносабатларини янада эркинлаштириш, хусусий мулкни ҳимоя қилиш ва инвестиция муҳитини яхшилаш — иқтисодиётимизнинг стратегик йўналишларидан бири ҳисобланади. Бу жараёнда адолатли ва самарали суд тизимининг, айниқса, иқтисодий судларнинг роли беқиёс. Иқтисодий судлар фақат низоларни ҳал қилиш билан чекланмайди, балки иқтисодиётни ҳимоя қиладиган, фаолият учун ишонч муҳитини яратадиган тизимга айланган.

Жумладан иқтисодий судлар, асосан: Хўжалик субъектлари ўртасидаги шартнома низолари; Солиқ, божхона ва молиявий низолар; Банкротлик ишлари; Давлат органлари ва тадбиркорлар ўртасидаги ҳуқуқий низолар; Мулкий даъволар ва бошқа иқтисодий ишларда адолатни таъминлаш билан шуғулланади. Ушбу ваколатлар орқали улар нафақат қонун устуворлигини таъминлайди, балки иқтисодий фаолият иштирокчиларининг манфаатларини ҳимоя қилади. Иқтисодий судлар нега иқтисодиётимиз чораҳаси?

1. Инвесторлар учун кафолат ва ишонч Инвесторлар учун асосий талаблардан бири — уларнинг ҳуқуқлари ва сармояларини ҳимоя қилиш тизими мавжуд бўлиши. Иқтисодий судлар мустақил ва адолатли фаолият юритса, хорижий ва маҳаллий инвесторлар учун ишончли муҳит яратилади.

2. Хусусий секторни ҳимоя қилиш Бозор иқтисодиётининг асосий устуни — хусусий мулк ва тадбиркорликдир. Хусусий сектор ўз фаолиятида давлат органлари ёки бошқа корхоналар билан юзага келган низоларда ҳуқуқий ҳимояга муҳтож. Иқтисодий судлар ушбу эҳтиёжга жавоб беради.

3. Коррупцияга қарши восита иқтисодий судлар очиқ ва шаффоф иш юритса, кўплаб ноқонуний ҳаракатлар, айниқса давлат харидлари, тендерлар ва лицензиялаш соҳаларидаги суистеъмолларни чеклашга ёрдам беради.

4. Банкротлик орқали соҳа тозалиги самарасиз корхоналарни тартибли банкротлик орқали бозордан чиқариш ва уларнинг мажбуриятларини адолатли ҳал этиш орқали умумий бозор муҳити тозаланади. Бу эса соғлом рақобатни таъминлайди.

5. Тезкор ва самарали ҳал этиш механизми иқтисодий судлар мураккаб молиявий низоларни етарлича малакали ва тезкор ҳал қилиш имконига эга.

Бу эса тадбиркорларнинг вақтини ва ресурсларини тежайди. Нима қилиш керак? Иқтисодий судлар ўз вазифасини тўлиқ бажариши учун қуйидаги йўналишлар устувор аҳамият касб этади:

Судьяларнинг малакаси ва адолатлилиги устидан қатъий назорат;

Суд қарорларининг очиқлигини таъминлаш;

Суд ишларини электрон шаклда юритиш тизимини янада ривожлантириш;

Тадбиркорлар орасида ҳуқуқий саводхонликни ошириш;

Коррупцияга қарши курашни қатъийлаштириш.

Хулоса қилиб айтганда айтганда, иқтисодий судлар — иқтисодиётимиз учун ҳуқуқий таянч ва кафолат манбаи ҳисобланади. Улар иқтисодий фаолиятнинг тинимсиз ҳаракатда бўлиши, инвесторлар ишончи мустаҳкамланиши ва хусусий секторнинг фаол ривожланиши учун зарур шароитни яратади. Шу боис, иқтисодий судларни ривожлантириш — иқтисодий ислоҳотларнинг ажралмас қисми, иқтисодиётимизнинг чораҳаси сифатида қаралиши керак.

Бухоро вилоят судининг

иқтисодий ишлар бўйича

судлов ҳайъати судьяси                                                                                         О.Қўлдошов