ФУҚАРОЛИК ИШЛАРИНИ ВИДЕОКОНФЕРЕНЦАЛОҚА ТИЗИМИДАН ФОЙДАЛАНГАН ҲОЛДА ЎТКАЗИШ ТАРТИБИ
Ўтган давр мобайнида Ўзбекистонда барча соҳалар қатори суд-ҳуқуқ йўналишида ҳам кенг кўламли ишлар амалга оширилди. Хусусан, суд мажлисларида замонавий ахборот-коммуникация технологиялари орқали видеоконференцалоқа режими ташкил этилди. Соҳадаги бу янгилик суд процесси иштирокчиларига катта қулайлик яратди.
Судда видеоконференцалоқа режимидаги суд мажлисини ўтказишга тайёргарлик кўриш, уни ўтказиш ва тақдим этилган ҳужжатлар билан ишлаш Олий суд Пленумининг “Фуқаролик, жиноят ва маъмурий ишларни кўришда суд мажлисларини видеоконференцалоқа режимида ўтказишнинг айрим масалалари тўғрисида” 2017 йил 24 июндаги 23-сонли қарори билан тартибга солинади.
Фуқаролик ишларини видеоконференцалоқа тизимидан фойдаланишда, суд томонидан ишда иштирок этувчи шахслар ва суд ишларини юритишнинг бошқа иштирокчиларидан бирортаси ишни кўраётган судга нисбатан Ўзбекистон Республикасининг бошқа ҳудудида жойлашган тақдирда ВКА режимидаги суд мажлиси ўтказилиши мумкин.
Судья ишни судда кўришга тайёрлаш тўғрисидаги ажрим (қарор)да ишда иштирок этувчи шахсларга, суд ишларини юритишнинг бошқа иштирокчиларига уларнинг ВКА режимидаги суд мажлисида иштирок этиш ҳуқуқини кўрсатиб ўтади.
ВКА режимидаги суд мажлиси ўтказилишининг аниқ санаси
ва вақти судья томонидан ишни кўраётган суднинг Ахборот-коммуникация технологиялари масалалари бўйича суд ходими билан келишилган ҳолда “Суд мажлисларини ВКА режимида ўтказиш жадвали”дан келиб чиқиб белгиланиши лозим.
Судья ёрдамчиси ишни судда кўришга тайёрлаш тўғрисидаги ажрим (қарор)ни ишда иштирок этувчи шахсларга, суд ишларини юритишнинг бошқа иштирокчиларига процессуал қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда юборилишини ҳамда бир нусхасини ишни кўраётган суднинг АКТ ходимига рўйхат асосида имзо орқали топширилишини таъминлайди.
ВКА режимидаги суд мажлисини ўтказишга кўмаклашадиган судга келиб тушган ишни судда кўришга тайёрлаш тўғрисидаги ажрим (қарор) ахборот тизими орқали рўйхатдан ўтказилиб, шу куннинг ўзида АКТ ходимига топширилади.
ВКА режимидаги суд мажлисини ўтказишга кўмаклашадиган суд суд мажлисини ВКА режимида ўтказилишини бирор бир сабабга кўра таъминлай олмаган тақдирда, АКТ ходими ишни кўраётган суднинг АКТ ходимига зудлик билан телефон, факс ва бошқа алоқа воситалари орқали хабар беради. Ўз навбатида ишни кўраётган суднинг АКТ ходими бу ҳақда иш бўйича маъсул судьяни хабардор қилади.
ВКА режимидаги суд мажлисини ўтказишга кўмаклашадиган суд билан ВКА ўрнатишнинг имкони бўлмаган тақдирда, судья процессуал қонун ҳужжатларига асосан ишни кўришни кейинга қолдириш чораларини кўради.
Ишда иштирок этувчи шахслар, суд ишларини юритишнинг бошқа иштирокчилари томонидан суд мажлисида тақдим этилган ҳужжатлар, жумладан ишончномалар, аризалар, илтимосномалар, ёзма фикр-мулоҳазалар ва бошқа ёзма далиллар суд мажлисини ўтказишга кўмаклашадиган суд АКТ ходими томонидан сканер ёрдамида электрон шаклга келтирилиб, Интернет тармоғи орқали ишни кўраётган судга узатилади.
ВКА режимидаги суд мажлисини ўтказишга кўмаклашадиган суд АКТ ходими кейинги иш кунидан кечиктирмасдан суд мажлисида тақдим этилган ҳужжатлар, жумладан, ишончномалар, аризалар, илтимосномалар, ёзма фикр-мулоҳазалар ва бошқа ёзма далилларни кузатув хати орқали илова қилинаётган ҳужжатлар рўйхати асосида ишни кўраётган судга юборади.
Ушбу яратилган қулайликлар фуқаролар ва суд соҳаси ходимларига жуда катта имкониятлар яратиб берди. Бугунги кунда бошқа вилоятдаги суд мажлисига бориш, бунинг учун сарф-харажат қилиш, ортиқча вақт йўқотиш каби ташвишлар деярли барҳам топди.
З.А.Усмонов
Фуқаролик ишлари бўйича
Ғиждувон туманлараро судининг раиси
Х.Ю.Пўлатов
Фуқаролик ишлари бўйича
Ғиждувон туманлараро судининг судьяси